Eve Dönüş, Varılan Parti ve Sonsuz Yolculuk

 Bülent Somay Tarihin Bilinçdışı kitabında Odisseus'un İthaka yolculuğuna atıf yaptığı bir pasajında mitolojik kahramanımızın evine (yani İthaka'ya) dönerken kikloplarla ve sirenlerle geçirdiği mücadelelerden bahseder ve ekler; aslında kahramanımız eve döndüğünde de İthaki'de karışıklık ve yoluna koyması gereken zorluklar bulacaktı ve çok sevdiği karısı Penelope ile ilişkisi bıraktığı noktada değildi. Aslında Odisseus gerçek macerayı yollarda yaşadığını düşünürken eve döndüğünde yolculuğunun henüz tamamlanmadığını ya da ona verdiği ütopik anlamının değiştiğini fark etmişti...

Bu özet anlatım, aslında yolculuk kavramının hiç bitmeyen ve aynı zamanda dönülmeyen bir yere de ait olmasından kaynaklanabilir. Yol kavramının yalnız anlamı yolculuk ile birleştiğinde bir keşife dönüşür ama keşfin varış noktası da bir son olduğu anlamına gelmeyebilir bu düşündüğümüz güvenli alan- konfor noktası olan ev anlamını biraz değiştirse de ev hala varılması gereken anlamı korumaktadır.

Eve varılmayan öykülerin bazılarında ise dönülen bir parti vardır. Bu kısa zamanı kapsayan eğlenceli bir aktivite olsa da zaman geçtikçe insanların yorulmaya, sarhoş oldukça içe dönmeye ve artık kimsenin pek de eğlenmediği bir ışıklı labaratuvar ortamına dönüşmeye başladığı bir yerdir. Bu bana şimdiki zamanda anlamlı ilişkiler kurmakta zorlandığımız kısımlara iyi bir örnek gibi geliyor. Tüketim kavramı bile artık çok tüketildiği için (bunu ortaokulda kokusu aklımdan çıkmayan çimlenmiş kuru fasulyelere benzetiyorum) parti anlamından devam edeceğim:)  Evinden birkaç saat uzak kalmak ile geri dönüşün yıllar sürmesi arasındaki belirsizlik pek tabii kaygıyı da beraberinde getirir artık eğlen-il-meyen bir yerde olmak da dönüş kavramının silinikleşmesine de zemin hazırlar. Yani artık parti bitmiştir, bir sonraki de bir önceki de.. Salon ve terasın her metresi biliniyordur ve bir odada varoluş vakumu sekansları ile baş başa kalınabilir buraya kadar normalize edilmesi nispeten kolay olabilirken artık gitmek istediğin evinin varlığının belirsizleşmesi yolculuğun garip bir noktasıdır.

Ev nedir?

Sabit nokta elbet. Matematikten ancak Darvin'in spiritüelizmden anladığı kadar anlıyorum ancak sabit bir değişken varsa olasılık hesaplarında işinin kolaylaştığını biliyorum. Ev denklemlerin zemini, köşe taşı (corner stone) ve aynı zamanda varılması gereken anlamını korumakta olsa da bir nevi yolcuğunda devamıdır.

Bu yolculuk için birçok farklı yolculuk yapmak gerekse de ev kavramının anlam arayışının dinginlik verici bir noktasında olduğu yadsınamaz bir öznel gerçeklik olabilir (Hi, ÖSYM paragraf sorusu:)

Ben yine de optimist nihilist gözümle bakacak olursam ev anlamının kişiden kişiye değiştiğini ve ancak o kişinin kendi anlamını yaratabileceği..

Oh, Fuck. Ev nedir biliyor musunuz? Tüm bu anlaşılması zor kaotik cümle kalıplarını kurmadan anlaşabileceğini hissettiğin kişidir. Ev dönüşün imkansız olsa da zaten bir parçanla oraya tutunduğun bir yerdir. Ev bitmek bilmeyen yolculuğun kendisi ve hep bulunanıdır. Evi kaybedemezsin. Ev, seninle gelen şeydir. Peki ev var mıdır? Tekrar soralım. Yolların kapalı olduğu, sokağa çıkma yasağının geldiği ve partiden çıkamadığın bir yerde ev hala var mıdır? 

Sonsuz yolculuk

Hep "hala" olan şey :) Eve dönüş belirsizliği ve partinin bitişi bu kavramların gerçekliklerine şüpheyle bakmamızı sağlasa da ikisi arasındaki döngü hep devam eder. Bu da sonsuz yolculuğun başladığı, bittiği yerden başladığı kesişim yerleri olabilir.

Odisseus artık eve dönebilecek mi emin değilken, siren partisinden de sıkılmışken denize bakıp ne hissediyordu acaba? Umarım yalnızlık değildir. Yani öyleyse de bu duruma pekala +1 eklenebilir:)

Fırındaki Hansel

 Blog başlığını böyle oluşturmam birkaç gün öncesi Kadıköy'e dayanıyor. Blog'ta kendim hakkımda bir profil oluştururken ilgi alanlarım kısmına "Fırındaki Hansel" diye bir not düşmüşüm. Unutalı ve neden böyle yapalı seneler oldu tabii aslına bakarsanız "Unutalı ve neden böyle yapalı" gibi şeyler üzerinden seneler geçmesi her zaman herkese poetik gelir ve fırsattan istifade o sırada Youtube Kings of Leon'dan- Pyro çalmaya başlar. Bu da bir çeşit poetizm olsa da modern romantizm, sarhoş romantizm, aşık romantizmi, anlaşılma romantizmi, yıllar sonra karşılaşma romantizmi döngülerinden bir kısım ayrılır. Çünkü Lacan "Kadın yoktur" der ve eklemeye bayıldığım varoluş sosları ise "Bazen başkası yoktur" diye ekler arkadan gizemli bir ses duyulur: Rimbaud "Ben bir başkasıdır" der tabii bu durumda birkaç gece öncesi Rimbaud'la Kadıköy'de bir bira içsek bir nokta da "Galiba başka biçimlerde yokuz" derdim ona. 

Birkaç gün öncesi Kadıköy'de "Fırındaki Hansel ne anlama geliyor? sorusuyla karşılaştım. Bu soru İngilizce sorulduğu için önce çeviriyi anlamadığımı düşündüm ve sonra bloğumu açtığımda hakikaten böyle bir şey oluşturduğumu gördüm. Kendi hayal gücümün çevirilerini yapacak kadar yaşlandığıma göre Fırındaki Hansel'i var olmaya ihtiyaç duyan ve kurtarılması gereken bir nesne olarak betimleyebilirim. 

Var olmaya ihtiyaç duyma: Var oluşun görülmesi, öz şefkat, varlığının onayı

Kurtarılması gereken nesne: Okuyucunun öznesi

Pek tabii fırın da artık bir metafor. Bunu sizin romantik yorumlarınıza bırakıyorum canım Freudyenler :) 

Başka biçimlerde yok olmak kadar diyalektik varlık da süre gelen bir tamamlayıcı aslında. Gerçi modern toplumda ve ilişkilerde böyle mi emin değilim, Platon'un bahsettiği mağaraya girip sokak graffitileri ile "only god vibes" yazacak kadar varlık söz konusu değil pek artık. Bu kısmı "Deniz çarşaf gibiymiş" diyen emekli Chp'li bir bey amca gibi yazsam da kimsenin mağaradan çıkmak istememesi, konfordan çıkış alanlarının boş rock konserlerine benzemesi, mağaradan çıkışta ise "yinelenmenin kendisi ile defalarca karşılaşışımız" artık hislerin dökümüne karşı "Only Good Vibes" yazısının yanında Deep House dinlerken story atmaya benzemekte.

Frankl gerçekten anlamlı bir yaşamın üzerinde dururdu bunun ardında iyi bir sosyal yaşam, anlaşılacak dostlar, gidilecek yollar, anlaşıldığını hissetme, düşünceler ve duygulara izin verme, sağlıklı ilişkiler gibi açımlamalar geliyor. (Bu kısım Hansel'in tam da fırından çıkmasını salık veren bölüm)

Başka biçimlerde yok oluş bir varlığa benzeyişin itici gücü müdür?

Burdaki benzeyiş: Varlık kavramının ya sağlanırsa diye korkunca yerine daha hafif bir kelime kullanma isteği. "Ya mağaradan çıkarsak?"

Mağaradan çıkmanın korkutucu doğasına aşığım. (Anlaşılma romantizmi yükleniyor) 

Tuhaf bir metafor olarak aşık olduğumuz lezzetli şeyler ise fırından başka biçimlerde çıktığında onları yeniden sevebilir miyiz peki?

Sanırım mağaranın doğası gereği evet ama var oluş gereği hayır. 

Şimdi de "love will tear us apart" çalıyor bu şarkıyı dinlerken gözlerimi kapatmam gerektiğinden yazıyı bitirirken merak etmeden duramıyorum İan Curtis olsa ne cevap verirdi diye,

Sanırım onun bir 21 yaşı daha olsa ilerlemenin doğasından bahsederdi. Belki de haklıdır.

Paalen'in "La Balance" Tablosuna Psikolojik, Edebi ve Varoluşsal Bir Bakış

 

Garuda Not Guru

Garuda Kuş- İnsan figürü mitolojide de yaygın olarak kullanılan bir öğe olarak karşımıza çıkmakta. Figür, uzak derinliklere bakarken figürü aşağısında kalan bir kendilik birikintisi görürüz. Artık solmuş deri kalıntıları geçmişe ait düşünce ve yaşantıları akla getirirken başka ve Freudyen bir perspektifle  bilinçdışını temsil eden bir kendilik olarak yorumlanabilir. Thanatos olarak da bilinen ölüm ve yıkım içgüdüsü benliğin alt kısmındayken, soluk kendiliğin yukarıdaki benliğe yansıması yaşamın tüm tezatlıklarına rağmen anlamlı olup olmayacağı gibi bir Camus sorusu gündeme getirebilir. Figürün bilinçdışı falezinde tek başına olması ise toplumun hep dışladığı anlamıyla bireycilik ve yalnızlık duygusu ile karakterize olabilir. Bu da varoluş saatinin herkes için aynı çalmıyorsa da öylece kapatıp gidemediğimiz bir şey olduğunu gösterir. Tıpkı anneanne evindeki yorganlar gibi. Ağır ve naftalinlidir.

Hep geçmeyi istediğimiz köprünün üstündeyken telefon çalması ve ani geri dönüşler

Giriş cümlesinin aksine ise resimdeki köprü köksüz bir köprü. Bir yere bağlı olmayışı, ait hissedememe kavramına bir atıf olarak yer almakta ve figüre denk düşecek şekilde yalnızlığı anımsatmakta. Her zaman köprünün altından sular çok akıp gitse de, zaten hiç tam olmayan bir köprünün suyla yakınlığı sorgulanabilir ölçüde tabloda yer almakta. Yansımalar onu güzelleştirdikçe ise bir yere varmak istemeyişinin seçimi daha naif bir gerçeklikle karşıda durmakta.

Gotik ve fallik linkedin kulesi

Kulenin antresit tonlarının resimdeki genel tonların aksine daha baskın olarak kullanılması bir çeşit agresyon içeren dürtü kavramını temsil ediyor olabilir. En optimist yanıyla yalnızlıktan güç alma veya onu bir dışavurumla ortaya koyup etrafında gizlenme olarak anlaşılabilirken aslında bir otorite ve kurtarıcı rolünü de temsil ediyor olabilir ama o belki bazen soslu makarnayı çok pişirdiğini fark edip üstünde biraz soğuk su gezdiren bir kurtarıcı gibidir yani rolü varsa da kendine kadardır. Kulenin üstündeki yarasa metaforu ise gece görme yetisiyle ele alındığında bir William Blake şiirini anımsatmaktadır. “Kimi tatlı rüyalara, kimi sonsuz geceye dalar” Gotik linkedin kulesinin ise seçimi belli gibidir.

Deniz ve mehtap seni sordukları için üzerlerine kaçak 3+1 imar planı çıkarttım.

Tablonun naif renklerle uyumlanan bir diğer öğesi denizin varlığıdır. Enfes renk geçişleri ve üzerine batmakta ısrarcı olan hiçbir insan yapımı öğeyi kendinde tutmamasıyla protest tavrını her devrimde devam ettirecek gibi duran seksi bir birikintidir ama ne yazık ki o da tabloda hakim olan yalnızlık duygusundan nasibini alıp temas etse bile bağı güçlendirmeye yetmeyen bir boşlukta kalmaktadır. -Yoo, son cümlemde günümüz ilişkilerini gelecekteki 2 (X,Y,Z) Kuşağına anlatmadım-

Sürrealizm, Freud ve Işığı Kapatsak mı?

Tablodaki ışık renk geçişlerinin kullanımı tıpkı bir fotoğraf gibi olmasıyla büyülerken aydınlık ve karanlığın her daim birlikte bir döngüyü oluşturacakları, diyalektik olarak ise birbirlerine ihtiyaçları olduğunu göstermektedir. Gökyüzü yalnızlığı yine çağrıştırsa da ondan ayrı kimliğini tabloda korumaktadır. Çünkü gece kuşlar ve insanlar için yaklaşmaktadır ve saat herkes için aynı mekaniksel ölçütlerle akıyordur.